Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. Ujęcie od strony ulicy Sienkiewicza. Na pierwszym planie grupa osób obserwująca ogień
Nr inwentarzowy: MPW-IN/470Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. Ujęcie od strony ulicy Sienkiewicza. Na pierwszym planie sterta mebli wyrzuconych z budynku
Nr inwentarzowy: MPW-IN/471Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. Ujęcie od strony ulicy Sienkiewicza. Na pierwszym planie sterta mebli wyrzuconych z budynku
Nr inwentarzowy: MPW-IN/472Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. ujęcie od strony ulicy Sienkiewicza. Na pierwszym planie mężczyzna i kobieta siedzący na stercie mebli wyrzuconych z budynku
Nr inwentarzowy: MPW-IN/473Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. Ujęcie od strony ul. Sienkiewicza. Na pierwszym planie powstaniec obserwujący rozprzestrzenianie się ognia
Nr inwentarzowy: MPW-IN/474Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 122 róg Sienkiewicza 11 róg Zgoda 15. Ujęcie od strony ul. Sienkiewicza. Na pierwszym planie powstaniec obserwujący rozprzestrzenianie się ognia
Nr inwentarzowy: MPW-IN/476Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Niewybuch pocisku artyleryjskiego wbity w ziemię pod gmachem Filharmonii przy ulicy Moniuszki 5
Nr inwentarzowy: MPW-IN/478Data wykonania: 1 dekada września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar zbombardowanej kamienicy Jankowskiego przy ulicy Moniuszki 12. Po prawej widoczny gmach Włoskiego Towarzystwa Ubezpieczeń "Riunione Adriatica di Sicurta" przy Moniuszki 10, gdzie mieściła się restauracja Adria
Nr inwentarzowy: MPW-IN/479Data wykonania: 3 września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Zasypana gruzem ulica Moniuszki. Ujęcie spod gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ul. Marszałkowskiej 124/128, róg Moniuszki 11 w kierunku wschodnim
Nr inwentarzowy: MPW-IN/480Data wykonania: połowa września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Pożar zbombardowanej kamienicy Jankowskiego przy ul. Moniuszki 12, róg Marszałkowskiej 130. Ujęcie w kierunku północno-zachodnim. Po lewej powstaniec na barykadzie, za nim w tle fragment kamienicy przy ul. Marszałkowskiej 129
Nr inwentarzowy: MPW-IN/481Data wykonania: połowa września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Grupa Powstańców w bramie gmachu dawnego Towarzystwa Ubezpieczeń "Rosja" przy ulicy Moniuszki 11. W tle widoczna zbombardowana i dopalająca się kamienica Jankowskiego przy Moniuszki 12
Nr inwentarzowy: MPW-IN/482Data wykonania: połowa września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Fotografia z Powstania Warszawskiego. Śródmieście Północne. Powstaniec na zasypanej gruzem ulicy Moniuszki. W tle widoczna zbombardowana kamienica Jankowskiego przy Moniuszki 12
Nr inwentarzowy: MPW-IN/483Data wykonania: połowa września 1944Autor zdjęcia: Eugeniusz Lokajski „Brok”Źródło: MPW
Ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok” urodził się 14 grudnia 1908 r. w Warszawie. W wieku 16 lat, wstąpił do klubu sportowego „Warszawianka”, gdzie trenował m.in. bieganie, pływanie i piłkę nożną. W 1928 r. zdał maturę w ewangelickim gimnazjum im. Mikołaja Reja i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej. W latach 1931-1932 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Po powrocie do Warszawy podjął studia w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF), gdzie w 1934 r. został asystentem – instruktorem lekkiej atletyki. W tym czasie podjął także pracę nauczyciela wychowania fizycznego w swoim dawnym gimnazjum. W latach 1934-1937 odniósł wiele sukcesów w zawodach sportowych, m.in.: mistrzostwo Polski w rzucie oszczepem (1934), wicemistrzostwo świata w pięcioboju w Budapeszcie (1935), rekord Polski w rzucie oszczepem – nie pokonany przez 17 lat (1936), udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936), wygrana w rzucie oszczepem podczas trójmeczu lekkoatletycznego Grecja – Polska – Czechosłowacja w Atenach (1937). We wrześniu 1939 r. był dowódcą plutonu w 35 Pułku Piechoty w rejonie Brześcia. Wzięty do niewoli, w październiku 1939 r. przedostał się do Warszawy. Przez pierwsze lata okupacji ukrywał się, pracując jako robotnik w Paprotni pod Warszawą. Później zorganizował pracownię fotograficzną przy ulicy Berezyńskiej na Saskiej Kępie i utrzymywał się głównie z fotografii teatralnej. W 1942 r. otworzył zakład fotograficzny w mieszkaniu matki przy ulicy Łuckiej 2 w Śródmieściu. Prowadził konspiracyjne zajęcia sportowe nad Wisłą pod oficjalnym szyldem „Punkt mycia i kąpieli”. Wykładał także na tajnych kompletach Akademii Wychowania Fizycznego. W tym czasie oficjalnie pracował jako nauczyciel gimnastyki w Prywatnej Szkole Powszechnej im. Mikołaja Reja. Od stycznia 1944 r. zaprzysiężony na żołnierza Armii Krajowej (AK), zastąpił swojego brata, Józefa, poległego 23 grudnia 1943 r. w starciu z Niemcami. Został dowódcą plutonu w 3 kompanii Praskiej, wchodzącej w skład I Batalionu Rejonu III Rembertów, VII Obwodu Armii Krajowej „Obroża”. W Powstaniu był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia jej dowódcą. Został uprawniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Lokajski robił zdjęcia głównie w Śródmieściu i wywoływał je w mieszkaniu swojej siostry Zofii Domańskiej, która przechowała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazany został nakręcony przez niego film ze szturmu na budynek PAST-y (Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej). 25 września, wobec zbliżającej się kapitulacji powstania, został oddelegowany do Komendy Głównej AK, w celu wykonania zdjęć do fałszywych dokumentów, które miały umożliwić powstańcom opuszczenie miasta z ludnością cywilną. Tego dnia zginął pod gruzami zbombardowanej kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej 129, gdzie znajdował się sklep fotograficzny.
Na swoich zdjęciach Lokajski zdołał uchwycić chyba wszystkie ważniejsze aspekty Powstania w Warszawie: walkę powstańców i codzienność ludności cywilnej, barykady i szpitale polowe, powstańczy ślub i pogrzeby ofiar bombardowań niemieckich. Jako pełniący jednocześnie funkcję dowódcy plutonu w kompanii „Koszta”, przedstawiał głównie postacie kolegów z oddziału oraz akcje, w których brali udział. Aparatem firmy Leica, zdobytym w pierwszych dniach walki, dokumentował ulice Śródmieścia Północnego – od Królewskiej po plac Napoleona, od Tamki po Bagno. Największą grupę zdjęć stanowi cykl z 20 sierpnia, przedstawiający zdobycie budynku PAST-y, ważnego punktu niemieckiego oporu. Jego zdjęcia często pojawiały się w powojennych publikacjach. Był autorem najbardziej rozpoznawanych portretów powstańców, łączniczek i sanitariuszek.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie