Data urodzenia:
1911-09-29
Funkcja:
dowódca plutonu. Cichociemny
Stopień:
Oficer rezerwy artylerii Wojska Polskiego - podporucznik (1939), porucznik (1942), kapitan (1944), cichociemny.
Numer legitymacji AK:
00450
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Czesław Marian Jankowski - Elżbieta z domu Śliwicka
Wykształcenie:
W Warszawie ukończył gimnazjum, a następnie podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Po studiach w 1938 r. rozpoczął pracę naukową na stanowisku asystenta.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
Zmobilizowany we wrześniu 1939 r., skierowany do Ośrodka Artylerii Lekkiej w Wilnie. Po wkroczeniu wojsk sowieckich został internowany na Litwie. Zdołał uciec z obozu i przedostać się do Francji, gdzie służył w odtwarzanych przez gen. Sikorskiego Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie.
Nazwisko konspiracyjne:
Stanisław Kucharski
Pseudonimy:
"Burek", "Kucharski", "Agaton" (od stycznia 1944)
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od czerwca 1940 r., po ewakuacji oddziałów polskich, przebywał w Wielkiej Brytanii, gdzie zgłosił akces do służby konspiracyjnej w kraju. W Szkocji przeszedł szkolenie w zakresie "doskonalenia administracji wojskowej" - była to zakamuflowana nazwa szkolenia oficerów wywiadu, którzy wyrazili chęć powrotu do okupowanej Polski i zasilenia szeregów Armii Krajowej. W nocy 3/4.03.1942, w ramach operacji lotniczej "Collar", jako "cichociemny" został zrzucony do Kraju. Zrzut przyjęła placówka "Pole", położona w rejonie Łosinna, ok. 6 km na północny zachód od Wyszkowa. Po skoku awansowany do stopnia porucznika. W niedługim czasie objął kierownictwo Wydziału Legalizacji i Techniki w Oddziale II (Informacyjno-Wywiadowczym) Komendy Głównej Armii Krajowej. Pod jego kierownictwem Wydział Legalizacji ("198", "C-8", "Wd-68", "218", "Agaton") do perfekcji opanował sztukę podrabiania wszelkiego rodzaju niemieckich (i nie tylko) dokumentów, w które wyposażeni byli żołnierze polskiego wywiadu oraz podróżujący po całej okupowanej Europie kurierzy Komendy Głównej Armii Krajowej. W fałszywe dokumenty i kartki żywnościowe zaopatrywał także francuski ruch oporu.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział II - Batalion Specjalny - pluton "Agaton", od 2.08.1944 - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Pięść" - 2. kompania (nie zorganizowana) - pluton "Agaton" - dowódca plutonu. Po przejściu sztabu gen. "Bora" z Woli na Stare Miasto oficer do zleceń przy KG AK. Od 8 września 1944 dowódca oddziału osłony KG AK - "Łącz 59"
Szlak bojowy:
Wola - Śródmieście - Wola - Stare Miasto - Żoliborz - Puszcza Kampinoska - Żoliborz - kanały - Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe. W pierwszych dniach Powstania Warszawskiego był dowódcą plutonu "Agaton" batalionu "Pięść", następnie, już w stopniu kapitana walczył na Starym Mieście w Kwaterze Głównej KG AK, w dyspozycji szefa Oddziału II płk. "Makarego". W nocy 13/14.08.1944 r. ze swoim 4-osobowym patrolem, idąc z rozkazami płk. "Wachnowskiego", przedarł się między stanowiskami niemieckimi, ze Starówki na Żoliborz, po czym następnej nocy 14/15.08.1944 r. przeszedł do Puszczy Kampinoskiej, do stacjonujących tam oddziałów Grupy "Kampinos", z którymi następnego dnia powrócił na Żoliborz. Brał udział w nieudanym natarciu na Dworzec Gdański 21/22.08.1944 r. Po tej akcji powrócił kanałami na Stare Miasto, skąd po kilku dniach, również kanałami, wyruszył do Śródmieścia z meldunkiem płk. "Wachnowskiego" dla gen. "Bora". Wraz z KG AK przeszedł do Śródmieścia Południe, gdzie od 8.09.1944 r. dowodził plutonem "Łącz 59"
Odznaczenia:
Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych - dwukrotnie, Order Sztandaru Pracy II klasy, Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złota Odznaka Odbudowy Warszawy.
Losy po Powstaniu Warszawskim:
Od 5.10.1944 w niewoli niemieckiej, do której wyszedł z oficerami Komendy Głównej Armii Krajowej. Już w niewoli mianowany adiutantem generała Tadeusza "Bora" Komorowskiego, z którym przebywał w Oflagu XIII D Nürnberg/Langwasser, od lutego 1945 w Oflagu IV C Colditz, a od kwietnia w Oflagu XVIII C Markt-Pongau w Alpach Tyrolskich
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu z niewoli wyjeżdża do Anglii i tam zapisuje się na roczne studium urbanistyczne Uniwersytetu w Liverpoolu, uzyskując w lipcu 1946 roku dyplom Civic Design. Po studiach wraca do kraju i 15 września 1946 roku zgłasza się do pracy w Biurze Odbudowy Stolicy, którą kontynuuje w Pracowni Urbanistycznej Warszawy, przekształconej w Biuro Planowania Rozwoju Warszawy, gdzie pracuje do 1977 roku. Współautor Trasy W-Z i MDM oraz kolejnych opracowań Planu Perspektywistycznego Rozwoju Warszawy i Warszawskiego Zespołu Miejskiego. Laureat konkursów architektonicznych i urbanistycznych. W latach 1960-61 zatrudniony z zespołem urbanistów polskich w Bagdadzie opracowuje plany rozwoju wielu miast Iraku, m.in. takich jak Mosul, Kerbala i Basra. W latach 1964-65 kierownik zespołu polskiego opracowującego plan odbudowy miasta Skopje w Jugosławii, zburzonego w 1963 roku przez trzęsienie ziemi. Odznaczony srebrnym medalem miasta Skopje. W latach 1971-72 zatrudniony w zespole polskim opracowującym plan odbudowy zburzonego przez trzęsienie ziemi miasta Chimbote w Peru. W latach 1975-77 jako ekspert Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w Genewie współpracuje przy budowie domków mieszkalnych dla ofiar bombardowań w Północnym Wietnamie. W 1980 roku ukazała się książka Stanisława Jankowskiego "Z fałszywym Ausweisem w prawdziwej Warszawie". O książce tej pisze autor we wstępie: "Są to wspomnienia o ludziach, których spotykałem, i o zdarzeniach, w których brałem udział czy byłem ich świadkiem. O historycznych wydarzeniach i o codziennych sprawach, tyle tylko, że w czasach, które prostym czynnościom nadawały niezwykłą wartość, a za zwykły ludzki odruch kazały płacić najwyższą cenę. Moje osobiste losy, dwukrotne z Warszawy, ułożyły się pomyślnie. Dopiero w zestawieniu z bramą Pawiaka, mogiłami w Palmirach i drutami Oświęcimia, które wyznaczają drogi mych najbliższych, ukazują losy Polaków w okupowanej Warszawie. Mój życiorys cichociemnego skoczka spadochronowego i kierownika komórki wywiadu AK jest - mimo wszystko - prosty i łatwy. Dopiero losy "Andruszy", "Dżula", "Miry" i "Czarki" uzupełniają prawdę o cichociemnych, a przeżycia "Wandy", "pani Dziuni", "Bradla" i "Marie Springer" obrazują służbę wywiadu AK. Dla ich pełnej oceny niezbędne było przedstawienie, w ogólnym choćby zarysie, całości akcji zrzutów i działalności wywiadu. Do napisania książki zabrałem się w roku 1957. Zamierzałem - jakże naiwnie - ukończyć ją w ciągu roku. Potrzebowałem na to dwudziestu lat".
Miejsce śmierci:
Warszawa. Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, fot. autorstwa S. Bałuka ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego
