Powstańcze Biogramy - Ewa Matuszewska

Pseudonim:

"Mewa"

Funkcja:

komendantka sanitariatu komp. O-2

Pozycja na murze pamięci:

Kolumna: 152 Miejsce: 43

Stopień:

plutonowy

Miejsce urodzenia:

Warszawa

Imiona rodziców:

Ignacy - Stanisława z Kuszelewskich (I voto Matuszewska, II voto Rayska)

Wykształcenie:

Absolwentka Gimnazjum i Liceum im. Juliusza Słowackiego w Warszawie. W 1938 r. rozpoczęła studia na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego

Udział w wojnie obronnej 1939:

W czasie obrony Warszawy pracowała jako sanitariuszka w Szpitalu Dzieciątka Jezus

Udział w konspiracji 1939-1944:

Studentka tajnej medycyny, harcerka, należała do 3. WŻDH Szarych Szeregów. W 1943 r. wprowadzona przez "Janinę" (Halina Dunin-Karwicka) do III plutonu 3. kompanii oddziału "Agat" - "Pegaz" (późniejszy batalion "Parasol") Kedywu KG AK. Uczestniczyła w rozpracowaniu funkcjonariusza Gestapo SS-Rottenführera Alfreda Milke (akcja przeprowadzona 5 października 1943 r.w Al. Szucha, zakończona niepowodzeniem)

Adres przed Powstaniem:

Warszawa, ul. Idzikowskiego 25

Oddział:

Komenda Główna Armii Krajowej - Kedyw KG - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Parasol" - 3. kompania - III pluton - 1 sierpnia nie stawiła się na Woli przed godziną "W", brała udział w walkach na Mokotowie: pułk KG AK "Baszta" - batalion "Olza" - kompania O-2 ppor. "Misiewicza" - komendantka sanitariatu.

Szlak bojowy:

Mokotów

Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:

Jej matka Stanisława ps. "Elżbieta" służyła w PŻ ("Pomoc Żołnierzowi") w tej samej kompanii pułku "Baszta".

Odznaczenia:

Krzyż Virtuti Militari V klasy (2.10.1944 nr 5.122), Krzyż Walecznych (nr 12.930)

Miejsce (okoliczności) śmierci:

Po ewakuacji lżej rannych pozostała z ciężko rannymi w piwnicznym punkcie sanitarnym w Al. Niepodległości 117. Po zajęciu kamienicy przez oddział niemiecki została zamordowana wraz z pozostałymi rannymi (w tej grupie był m.in. kpr. Ryszard Stankiewicz ps. "Puchacz" i Witold Wetta-Gorzkowski ps. "Dzik" ).

Miejsce pochówku:

Ekshumowana ze zbiorowej mogiły w Parku Dreszera i pochowana na Powązkach Wojskowych w kwaterze „Parasola”. (kw. A-24)

Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:

W Powstaniu brała udział jej bliska kuzynka Maria Matuszewska (po mężu Mostowska) oraz ojciec Marii - Tadeusz Matuszewski "Wąż" (1895-1945), który był kwatermistrzem sztabu 5. Rejonu Obwodu AK Mokotów.

Informacje dodatkowe:

Była jedyną córką pisarki i tłumaczki literatury pięknej Stanisławy Kuszelewskiej i Ignacego Matuszewskiego - pułkownika WP, posła na Sejm, b. ministra skarbu. Zastępowa 3 Warszawskiej Żeńskiej Drużyny Harcerskiej Chorągwi Warszawskiej. Należała do Polskiego Związku Szybowcowego (od swojego ojczyma gen. bryg. pil. inż. Ludomiła A. Rayskiego w nagrodę za ukończenie z sukcesem kursu szybowcowego i uzyskanie dyplomu pilotki kategorii ”C” Ewa otrzymała szybowiec o nazwie "Mewa"). Uprawiała także inne sporty - m.in. narciarstwo i koszykówkę.1937 roku Ewa Matuszewska zdała egzamin dojrzałości, po którym wyjechała do Anglii. Jesienią 1938r. zdała na Wydział Lekarski UW. Po kapitulacji Warszawy (1939) pracowała w cukierni Pomianowskiego. Skończyła specjalistyczny kurs ratowania ciężko rannych, nawiązała kontakt z Komitetem Porozumiewawczym Lekarzy Specjalistów i Demokratów, współpracowała z redakcją tajnego czasopisma „Abecadło lekarskie”. Uczestniczyła tez w społecznych i humanitarnych akcjach konspiracyjnych, m.in. ratowanie dzieci z Zamojszczyzny. Wraz z matką prowadziła Dom Dziecka. Podczas Powstania przygotowywała szpital polowy przy ul. Szustra 55 (obecnie Dąbrowskiego) dla ciężko rannych obrońców placówki ”Alkazar”.

Źródła:

Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego: P/4533, P/6310/08: Listy z Londynu (na formularzach Czerwonego Krzyża) skierowane do Ewy Matuszewskiej ps. "Mewa" wraz z odpowiedziami zwrotnymi Ewy i Stanisławy Rayskiej; PCK - protokoły ekshumacyjne. ilustracje: P/7865/13, ujęcie tożsame MPW-IH/1244.

Literatura:

Andrzej Krzysztof Kunert : W 59. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego - „Na warszawskich Termopilach” artykuł w : "Palestra - Pismo Adwokatury Polskiej" nr 7-8/2003; Urbanek B., Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim w 1944 r., Warszawa 1988.Hanna Michalska: "Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945; poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej." Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988. Melchior Wańkowicz: ”Ziele na kraterze”, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa; 1968; Kaczyńska D., Dziewczęta z Parasola, Warszawa 1993, Konarski S., Pożegnania. Ewa Matuszewska „Mewa”, Gazeta Wyborcza Stołeczna Nr 232, 1996, Wypiórkiewicz J. W., Generał Rayski. Kalendarium życia gen. bryg. pil. inż. Ludomiła A. Rayskiego, 2003

Ewa Matuszewska

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter