Pseudonim:
"dr Podkowa"
Data urodzenia:
1908-07-10
Data śmierci:
1988-09-20
Funkcja:
lekarz
Stopień:
podporucznik
Miejsce urodzenia:
Bielcza powiat Brzesko
Imiona rodziców:
Paweł - Hermina z domu Niedojadło
Nazwisko panieńskie:
Anna Krawecka
Wykształcenie i praca zawodowa do 1939 r.:
Od 1922 r., po przeprowadzce rodziny do Warszawy, uczyła się w Gimnazjach Państwowych im. Emilii Plater oraz im. Marii Konopnickiej, gdzie zdała egzamin maturalny w 1927 r. W latach 1927-1933 studiowała na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, studia ukończone otrzymaniem tytułu wszech nauk lekarskich w grudniu 1933 r. Odbyła roczny staż w Szpitalu św. Ducha i w Szpitalu św. Zofii. Do końca 1935 r. pracowała jako lekarz wolontariusz w Szpitalu Dzieciątka Jezus następnie w latach 1936-1937 w Szpitalu św. Rocha. Od października 1937 r. do listopada 1940 r. była lekarzem w IV Obwodzie Ubezpieczalni Społecznych w Zielonce pod Warszawą.
Pseudonimy:
"Anna", "Hanna", "Anna Podkowa", "doktor Anna", "dr Podkowa", "Wilga"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od grudnia 1939 r. Współpracowała z mjr. Józefem Ratajczakiem ps. "Karolczak”. Jej mieszkanie przy ul. Nowogrodzkiej 31 m 19 było głównym punktem kontaktowym Komendy Okręgu Pomorskiego SZP–ZWZ. Aresztowana przez Gestapo wraz z mężem Henrykiem i mjr. Ratajczakiem w nocy 23/24.11.1940 r., po denuncjacji członka ZWZ "Józefa Olszewskiego”. Przeszła ciężkie śledztwo w Gestapo przy al. Szucha. 24.12.1940 r. jako więzień została lekarzem na oddziale kobiecym, tzw. "Serbii", w szpitalu więziennym Pawiaka. W 1941 r. przez kilka miesięcy pracowała także w kolumnie sanitarnej Pawiaka. Wraz z zatrudnieniem na stanowisku lekarza została wprowadzona w działalność konspiracyjną ZWZ na terenie więzienia. Współorganizowała kobiecą komórkę wywiadu więziennego ("998") Oddziału II KG ZWZ-AK i była jego kierowniczką w szpitalu kobiecym Pawiaka. Doręczała grypsy, ucząc się ich na pamięć, umożliwiając ustalanie wersji zeznań aresztowanych oraz ostrzeganie osób zagrożonych aresztowaniem. Przekazywała wywiadowi AK informacje o "ruchu” więźniów na Pawiaku - aresztowanych, wywożonych do obozów koncentracyjnych lub rozstrzeliwanych. Podczas rozmów z Heleną Danielewicz, przedstawicielką "Patronatu”- organizacji opiekującej się więźniami, odbywającymi się w obecności Niemców, posługiwała się łaciną przekazując zakonspirowane informacje. Dr Czuperska zasłużyła się także interwencjami u władz niemieckich, podejmowanymi na rzecz więźniów wyznaczonych do wywiezienia do obozów koncentracyjnych. Interwencje te odbywały się pod stałym zagrożeniem śmiercią. We wrześniu 1943 r. znalazła się w grupie więźniów skazanych na rozstrzelanie, ocalała dzięki interwencji dr Zygmunta Śliwickiego u lekarza Gestapo w al. Szucha. Wspomnienie Janiny Dunin-Wąsowiczowej:
    "(...) gdy Gestapo wzywało na powtórne badania bardzo zbitą, okaleczoną kobietę, dr Hania staczała o nią prawdziwą walkę i często udawało się jej zwyciężać. A ileż razy trzeba było ratować kobiety przed wyjazdem do obozu! Umiejętnie wykazywano wtedy wysoką temperaturę chorej. Widziałam to sama na swojej karcie gorączki, jak skakały kreski przed wizytacją lekarza niemieckiego".
31.07.1944 r. została zwolniona z Pawiaka - wypuszczona wraz z grupą lekarzy.
Oddział:
"Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - IV zgrupowanie "Gurt" - 2 sierpnia 1944 r. założyła Punkt Sanitarny przy ul. Złotej 35, następnie pracowała w Punkcie Sanitarnym przy ul. Złotej 22 (przekształcony w Szpital Polowy)
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną. W okresie od 15.10.1944 r. do 1.04.1945 r. była kierowniczką Szpitala Zakaźnego w Brwinowie, następnie pracowała w Szpitalu PCK w Milanówku.
Losy po wojnie:
Od 15.03.1946 r. była lekarzem rejonowym i kierowniczką I Miejskiego Ośrodka Zdrowia oraz lekarzem rejonowym Ubezpieczalni Społecznej we Wrocławiu. Była także konsultantem wojewódzkim do spraw balneologii oraz lekarzem zakładowym Domu Pracy Kobiet i Szkoły Pielęgniarskiej. W 1959 r. przeszła na rentę inwalidy wojennego i przeprowadziła się do Warszawy. Brała udział w działalności upamiętniającej więźniów Pawiaka. Opublikowała wspomnienia "Cztery lata ostrego dyżuru”.
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy (nadany rozkazem dowódcy AK z 1.07.1944 r. za wybitne zasługi w czasie pobytu na Pawiaku), Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
Rodzina:
Była zamężna z Henrykiem Czuperskim (1910-1942), ppor. WP, lekarzem zamordowanym w KL Auschwitz. W 1946 r. poślubiła dr Zygmunta Śliwickiego, lekarza, więźnia Pawiaka. Rodzeństwo - Jan (1903-1940) lekarz, por. WP w stanie spoczynku, zamordowany w Katyniu, Władysław (ok. 1906-1960) kpt. WP, we wrześniu 1939 r. lekarz baonu KOP "Skrzat”, w czasie okupacji szef sanitarny Obwodu AK Krosno, aresztowany przez NKWD, zesłany, zmarł niedługo po powrocie do kraju; Jerzy - prawnik; Maria - farmaceutka, zamężna z kpt. lot. Tadeuszem Pokoniewskim, była łączniczką ZWZ-AK.
Miejsce śmierci:
Warszawa.
Publikacje:
Halina Jędrzejewska: "Lekarze Powstania Warszawskiego 1VII – 2 X 1944" wyd. TLW
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Anna Olga Czuperska-Śliwicka ps. "dr Podkowa", "dr Anna"

Anna Olga Czuperska-Śliwicka ps. "dr Podkowa", "dr Anna"

Pawiak 1943 rok, dr Anna Czuperska (po wojnie Śliwicka) ps."Hanna", "Dr Podkowa" i dr Zygmunt Śliwicki. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6932 (fragment szerszego ujęcia)

Pawiak 1943 rok, dr Anna Czuperska (po wojnie Śliwicka) ps."Hanna", "Dr Podkowa" i dr Zygmunt Śliwicki. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6932 (fragment szerszego ujęcia)

Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6932

Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6932

Więźniowie funkcyjni szpitala na dziedzińcu Serbii, 1943 r. Od lewej: dr Krystyna Dering-Ossowska, dr Irena Kononowicz, Wanda Wilczańska, dr Anna Czuperska, dr Zygmunt Śliwicki. Z tyłu stoją: Maria Kopeć, dr Anna Sipowicz-Gościcka, Leon Wanat i dr Felicjan Loth. Fot. Archiwum Muzeum Więzienia Pawiak

Więźniowie funkcyjni szpitala na dziedzińcu Serbii, 1943 r. Od lewej: dr Krystyna Dering-Ossowska, dr Irena Kononowicz, Wanda Wilczańska, dr Anna Czuperska, dr Zygmunt Śliwicki. Z tyłu stoją: Maria Kopeć, dr Anna Sipowicz-Gościcka, Leon Wanat i dr Felicjan Loth. Fot. Archiwum Muzeum Więzienia Pawiak

Nasz newsletter